Από τη νεκρανάσταση άρθρων και κριτικών στο Σχεδιαστές και Δράκοι

Η πιο έντονη ρολοπαικτική μου περίοδος ήταν η φοιτητική. Τω καιρώ εκείνω συνέγραψα διάφορες κριτικές και άρθρα στα αγγλικά. Με μεγάλη μου χαρά τα είδα να δημοσιεύονται όλα ανεξαιρέτως. Με μεγάλη μου λύπη είδα πριν από χρόνια το γκέημινγκρηπόρτ.κομ, τη σελίδα που φιλοξένησε τα περισσότερα εξ αυτών, να κλείνει.

Τρεις κριτικές επιτραπεζίων επέζησαν στο ερπιτζί.νετ, και οι νεκρές πλέον αναφορές σε ιστοσελίδες τρίτων (στο παρόν παράδειγμα και με το παλιό μου όνομα χρήστη) να θυμίζουν ότι κάπου, κάποτε, κάτι είχε γραφτεί.

[ΤΜΠΡ] Μια μικρή θεωρία μυθοπλασίας (μέρος α’)

(Συνέχεια απο εδώ.)

Σ’ αυτήν και την επόμενη συνέχεια θα αναπτύξουμε μία στοιχειώδη γενική θεωρία μυθοπλασίας, δηλαδή μία διαισθητικά δικαιολογημένη και λογικά δομημένη άποψη γύρω από τη φύση της μυθοπλαστικής πράξης ενγένει· δεν θα επικεντρωθούμε στη ρολοπαιξία, ούτε σε άλλη συγκεκριμένη τέχνη μυθοπλασίας, παρά μόνο για χάρη παραδείγματος. Είναι επίσης καλό να τονιστεί από την αρχή ότι εστιάζουμε εδώ στην πράξη την ίδια κατά την εξέλιξή της, και όχι τόσο στο αποτέλεσμά της –αυτό δηλαδή που μπορούμε να καλούμε «μυθόπλασμα» και μέρος του οποίου αποτελεί ο ίδιος ο «μύθος».

Η μικρή αυτή θεωρία θα βασιστεί σε έξι αρχές, τις οποίες θα δούμε μία-μία στην πορεία. Αυτές αντικατοπτρίζουν βέβαια την προσωπική μου αντίληψη και εμπειρία για το πώς κανείς μυθοπλάθει, και μάλλον είναι μόνο ένας από τους πολλούς τρόπους που θα μπορούσα να περιγράψω αυτή μου την αντίληψη και εμπειρία. Αλλά πιστεύω ότι ήδη αρκούν για να επιτευχθεί ο βασικός στόχος: η κατανόηση της ρολοπαιξίας ως μυθοπλαστικής τέχνης, μέσα από τη μελέτη των θεμελιακών της γνωρισμάτων που μοιράζεται με άλλες παρόμοιες τέχνες. Η κριτική σας θα το δείξει.

Πειραματική ρολοπαιξία

(Με αφορμή αυτό το σχόλιο του Αντώνη Χ.)

Όπως γράφεται ήδη στο γλωσσάρι, η ρολοπαιξία για μάς χαρακτηρίζεται από την υπόδυση χαρακτήρων, και είναι επιπλέον ομαδική και αυτοσχεδιαστική. Ο αυτοσχεδιασμός ειδικότερα βασίζεται και υπακούει σε ένα πολύ συγκεκριμένο σύστημα κανόνων κάθε φορά.

Αυτός ο ορισμός είναι αρκετά γενικός ώστε καταρχήν να επαληθεύεται απʼ όλα τα παιχνίδια ρόλων που έχουμε συνηθίσει, είτε μιλάμε για συγκεκριμένους εμπορικούς τίτλους (Ντάντζιονς εντ ντράγκονς, Κολ οφ Κθούλου, Βάμπαϊρ) είτε για υποείδη παιξίματος (ελεύθερη ή μη επιτραπέζια ρολοπαιξία, ζωντανή ρολοπαιξία, μαζική και μη μαζική ηλεκτρονική ρολοπαιξία). Κατεπέκταση όμως, ισχυρίζομαι ότι είναι αρκετά γενικότερος από αυτά: ισχυρίζομαι ότι υπάρχουν ή ότι μπορούν να υπάρξουν είδη ρολοπαιξίας (άρα και ότι μπορούν να σχεδιαστούν κατάλληλα παιχνίδια ρόλων) τα οποία υπακούν μεν στον ορισμό, δείχνουν δε πολύ διαφορετικά απʼ όσα έχουμε ως τώρα συνηθίσει.

Πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν αυτά τα πειραματικά ή μή συμβατικά παιχνίδια ρόλων;

[ΤΜΠΡ] Μια ομαδική αυτοσχεδιαστική μυθοπλαστική δραστηριότητα

(Συνέχεια από εδώ.)

Ψάχνοντας έναν τρόπο να προσεγγίσουμε θεωρητικά την πράξη της ρολοπαιξίας, μπορούμε να ξεκινήσουμε συζητώντας την ονοματολογία που έχει επικρατήσει. Μεταφράζουμε τον αγγλικό όρο role-playing game (γερμ. Rollenspiel, γαλλ. jeu de rôle, φινλ. roolipeli) ως παιχνίδι ρόλων. Αυτές οι λέξεις φέρουν ήδη συγκεκριμένες σημασίες, προκαλώντας συνειρμούς που μπορεί να είναι και παραπλανητικοί, και δεν υπονοώ αποκλειστικά τις ερωτικές τους συνδηλώσεις. Συγκεκριμένα, λέγοντας παιχνίδι, πάει το μυαλό μας σε παιχνίδια παιδικά (κρυφτό), γρίφων (αινίγματα), στρατηγικής (σκάκι), τύχης (χαρτοπαιξία), ακόμη και αθλητικά παιχνίδια (ποδόσφαιρο) –παρατηρούμε μάλιστα ότι τα περισσότερα από αυτά χαρακτηρίζονται από το στοιχείο του ανταγωνισμού. Λέγοντας μετά ρόλος, πάει το μυαλό μας στην υποκριτική, δηλαδή στο θέατρο και τον κινηματογράφο.

Ο όρος παιχνίδια ρόλων δεν είναι σαφής για το μη μυημένο. Αντίστροφα, ένας μυημένος αναγνωρίζει αμέσως ότι ο όρος αφήνει βασικότατα στοιχεία της δραστηριότητας απέξω, κάποια από τα οποία θα διακρίνουμε εδώ σε πρώτη ανάλυση.

[ΤΜΠΡ] Τέχνες μυθοπλασίας και παιχνίδια ρόλων

Το κείμενο αυτό, που θα ακολουθήσει σε συνέχειες στο ιστολόγιο, άρχισε να παίρνει μορφή το καλοκαίρι του 2003. Τότε ήδη έπαιζα για αρκετά χρόνια και είχα βιώσει λίγο ή πολύ κάθε εμπειρία που μπορείς να συναντήσεις στο παιχνίδι. Συγκεκριμένα, ήξερα πολύ καλά τι σημαίνει να βλέπεις μέσα από τα μάτια του χαρακτήρα σου τον κόσμο τον βγαλμένο σαν από ταινία ή βιβλίο· να νιώθεις τα πόδια του κομμένα από το περπάτημα ή την κοιλιά του να γουργουρίζει και την πληγή του ακόμα να θρέφει· να γνωρίζεις μέσα από αυτόν και άλλους του κατοίκους, σιγά-σιγά, να τους εμπιστεύεσαι, να τους ερωτεύεσαι ή να τους εχθρεύεσαι· να πασχίζεις να συλλάβεις τι να πάει να πει μεταφυσικό και τι πάει να πει να παλεύεις σώμα με σώμα με τους μπαμπούλες που σε τρόμαζαν μικρό· να μαθαίνεις με κάθε τρόπο, και σιγά-σιγά, τη θέση σου στον κόσμο.

Ορολογία του Φορτζ

Αναφέρθηκε χθές ο Γιώργος στο Φορτζ και είπα ν’ αρπάξω την ευκαιρία και να σηκώσω εδώ μία απόδοση της βασικής τους ορολογίας στα ελληνικά.

Όπως είναι γνωστό σε όσους ρολοπαίκτες περιδιαβάζουν το ξενόγλωσσο διαδίκτυο, το Φορτζ είναι μιά πολύ ζωντανή κοινότητα όπου μεταξύ άλλων έχει συζητηθεί σε βάθος η θεωρία της ρολοπαιξίας. Σημαντικό πρόσωπο εκειμέσα ο Ρόν Έντουαρντς, ο οποίος επέκτεινε παλιότερες ιδέες του Τζόν Κίμ και της Μέρι Κούνερ, καταλήγοντας στο γνωστό σύστημα Τζί Έν Ές, ή ΠΑΠ. Με το πέρασμα του χρόνου, την κριτική και μετά από πολλή δουλειά και συζητήσεις, το μοντέλο έχει ερευνηθεί και διευρυνθεί αρκετά, ωστε πλέον να μιλάμε για το Μεγάλο Μοντέλο, που ενσωματώνει την αρχική θεωρία ΠΑΠ.

Για τον Ρόν Έντουαρντς θα μιλήσουμε και στο μέλλον. Για την ώρα, περισσότερα θα βρείτε στον ιστοχώρο τους.